Rıza Baraheni

Yazıçı, tənqidçi, şair

1935-ci ildə Təbriz şəhərində yoxsul ailədə anadan olub. Məktəbə gedərkən məcbur imiş işləsin.
22 yaşında Təbriz universitetində İngilis ədəbiyat və dilindən təhsil alıb.
Sonra Türkiyəyə gedib və orda PHD (doktorluq) oxuyub.

Irana dönəndən sonra universitetdə təhsillə məşğul olub. O zamana qədər ki Irandaydı, neçə dövrə tənqid, şeir və hekayə atelyesi var idi. Ən məşhur tələbələrindən ki, indi güclü yazar olublar: Şiva Ərəstuyi, Hoşyar Ənsarifər, Məhsa Mohebəli, Roza Cəmali, Əhməd Nadəli, Şəms Aqacanidir.

1972-ci ildə Amerkaya gedib və 1977-ci ildə insan haqlarının ən yaxşı jurnalisti ödülünü qazanıb.
Neçə müddət SAVAK zindanında qalıb.

Riza Bərahəni “Kəpənəklərə xitab və niyə mən daha Nimayi şair deyiləm” kitabı ilə İranın postmodern şeirinin əsasını qoyaraq o zamankı İran şeirində bir dəyişiklik yaratdi. O, bu kitabı özünün ən önəmli kitabı bilir. Bu kitabda şeirin dili hər nədən çox gözə gəlir.

Kitabları

Şeirlər: “Pəncərənin yanına gəl”, “Böyük kədərlər”, “Gül ayın silsiləsində”, “Günəş altında bir fəlakət”, “Günortadan bir gecə”, “Meşə və şəhər”, “Bağın maralları” vəs…

Romanlar: “Ölülərin oxuması”, “Mənim vətənimin sirləri”, “Azadə xanım və onun yazarı”, “Elyas Nyu-Yorkda”, “Ayaz bəyin cəhənnəmli günləri”, “Toydan sonra nələr keçdi” və s…

Dipçe:

İran’da yaşayan yazıcılar hakkındaki bu bilgiler genç kuşak aydınlardan Leila Norouzi tarafından derlenerek yazıldı.

Türk dilinin baylığını bilmenin, ondan en iyi oranda yararlanmanın yolunun Türk topluluklarının birbirinin söyleyiş ve yazış biçimlerini tanımalarından geçtiğini düşünüyoruz.

Türkiye Türkçesiyle benzerliklerin ve ayrılıkların incelenmesine olanak sağlamak üzere Leila Norouzi’nin bu kısa tanıtım yazılarını, olduğu gibi, Azerbaycan Türkçesindeki yazım biçimiyle yayınlıyoruz.